Σύμφωνα με την Υ.Α. 93008/Γ7 /10-08-2012:
1. Οι Υπεύθυνοι Σ.Σ.Ν. έχουν ως έργο την ψυχοκοινωνική κάλυψη των αναγκών των σχολικών μονάδων του Νομού, με τη δυνατότητα εντοπισμού, διάγνωσης, βραχείας ψυχολογικής παρέμβασης και παραπομπής μαθητών/τριών που χρήζουν ιδιαίτερης ψυχολογικής αντιμετώπισης.
2. Παρέχουν συμβουλευτική γονέων και παράλληλα ασκούν προληπτική παρέμβαση στα πλαίσια στήριξης της οικογένειας και κινητοποίησης των λοιπών κοινωνικών φορέων μέσω του σχολείου.
3. Μπορούν να συμμετέχουν σε παιδαγωγικές συνεδριάσεις του συλλόγου διδασκόντων των σχολείων του νομού, για την εξειδίκευση θεμάτων που έχουν σχέση με τα εφαρμοζόμενα προγράμματα αγωγής υγείας.
4. Παρέχουν ενημέρωση των διδασκόντων σε ιδιαίτερα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζουν οι μαθητές/τριες των σχολείων, μετά από πρόσκληση του Δ/ντη του σχολείου, ή μετά από αίτημα του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων.
5. Ευαισθητοποιούν την ευρύτερη κοινότητα σε θέματα αγωγής υγείας και ψυχικής υγείας, οργανώνοντας και συντονίζοντας ομιλίες, συζητήσεις και άλλες δραστηριότητες.
6. Παρακολουθούν και υποστηρίζουν τα προγράμματα ψυχικής υγείας των σχολικών μονάδων της περιοχής αρμοδιότητας της Δ/νσης τους, σε συνεργασία με τους Υπεύθυνους αγωγής υγείας της Περιφέρειας στην οποία υπάγονται.
7. Οργανώνουν συναντήσεις ομάδων εκπαιδευτικών προκειμένου να συμβάλλουν στην επίλυση παιδαγωγικών, οργανωτικών και άλλων ζητημάτων και να υποστηρίξουν την προσπάθειά τους.
8. Οι Υπεύθυνοι Σ.Σ.Ν. συνεργάζονται με τους Υπεύθυνους αγωγής υγείας, ώστε να προωθηθούν με κάθε τρόπο τα εκπαιδευτικά προγράμματα των σχολείων, τα επιμορφωτικά σεμινάρια των εκπαιδευτικών καθώς και οι τοπικές και διεθνείς συνεργασίες.
Επί της ουσίας ο Συμβουλευτικός Σταθμός Νέων αποτελεί υποστηρικτική δομή του Υ.ΠΑΙ.Θ. ήδη από το 1990 (με αναστολή της λειτουργίας του κατά το έτος 2011-12), υπάγεται διοικητικά στην αρμοδιότητα της Δ/νσης Β/θμιας Εκπ/σης του Νομού, ενώ την εποπτεία και το γενικό συντονισμό του έργου του έχει η Δ/νση Β/θμιας Εκπ/σης του Υπουργείου Παιδείας & Θρησκευμάτων.
Μέσα από τις παρεμβάσεις των Συμβουλευτικών Σταθμών Νέων μπορούμε να έχουμε πρόληψη σε τρεις μεγάλες ομάδες πληθυσμού:
i ) Μ α θ η τ έ ς
- διευκόλυνση των μαθητών/μαθητριών που αντιμετωπίζουν προσωπικά, ψυχολογικά, οικογενειακά ή κοινωνικά προβλήματα στο να αποκτήσουν βοήθεια μέσω της υποστήριξης ειδικών στο χώρο του σχολείου
- χειρισμό ορισμένων δύσκολων περιπτώσεων που επισημαίνονται στα σχολεία ? έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση σε ένα μεγάλο φάσμα προβλημάτων που χρήζουν ιδιαίτερης ψυχολογικής αντιμετώπισης.
- αναγνώριση της ύπαρξης σοβαρών προβλημάτων (όπως κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές κ.ά.) σε εφήβους που λόγω άγνοιας ή προκαταλήψεων του οικογενειακού και σχολικού περιβάλλοντος μένουν χωρίς βοήθεια και διασύνδεση για παραπομπή περιστατικών σε δομές ψυχικής υγείας
- ατομική ψυχοκοινωνική στήριξη και συμβουλευτική σε μαθητές/μαθήτριες
- εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης και παρέμβασης για το σχολικό εκφοβισμό, τη βίαιη και παραβατική συμπεριφορά, τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, τη σχολική διαρροή κ.ά.
- λειτουργία βιωματικών ομάδων μαθητών με θέμα την προσωπική ανάπτυξη, τις διαπροσωπικές σχέσεις, την αυτογνωσία & την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης, την εφηβεία και τα χαρακτηριστικά της, τη διαφορετικότητα, την επίλυση συγκρούσεων κ.λ.π.
ii ) Ε κ π α ι δ ε υ τ ι κ ο ί
- συμβουλευτική στήριξη των εκπαιδευτικών στο δύσκολο και επίπονο έργο τους μέσα από βιωματικές ομάδες συνάντησης και δράσης
- επιστημονική συνδρομή και και ενημέρωση των εκπαιδευτικών οι οποίοι αντιμετωπίζουν στο παιδαγωγικό τους έργο ποικιλία προβλημάτων: παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, υπερκινητικότητα, περιπτώσεις σχολικής φοβίας, σχολική αδιαφορία, κρίση της εφηβείας, εξαρτήσεις από ουσίες, ενδοοικογενειακή και ενδοσχολική βία, προβλήματα διαφυλικών σχέσεων και σεξουαλικής συμπεριφοράς, έλλειψη πειθαρχίας και ορίων
- στήριξη του σχολικού πλαισίου στο χειρισμό δυσλειτουργικών καταστάσεων και στη δημιουργία θετικού κλίματος (θέματα λειτουργίας της «ομάδας της τάξης») για την προαγωγή της μάθησης
- συμβουλευτική παρέμβαση στην ανάπτυξη γέφυρας επικοινωνίας μεταξύ σχολείου και οικογένειας
- πρόληψη και προαγωγή της ψυχικής υγείας των εκπαιδευτικών (π.χ. εργασιακή εξουθένωση ? burnout)
- πρόληψη και καταπολέμηση της σχολικής διαρροής
- εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης και παρέμβασης για το σχολικό εκφοβισμό, τη βίαιη και παραβατική συμπεριφορά
- εφαρμογή προγραμμάτων προσωπικής ανάπτυξης μέσω βιωματικής μάθησης
- διοργάνωση εκδηλώσεων, ημερίδων και σεμιναρίων για θέματα παιδαγωγικά και ψυχικής υγείας
- πραγματοποίηση ανοιχτών ομιλιών για ψυχοκοινωνικά και ψυχοπαιδαγωγικά θέματα
iii ) Γ ο ν ε ί ς
- σύσταση Σχολών Γονέων: η συμβουλευτική γονέων είναι απαραίτητη αφού ο ρόλος της οικογένειας στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού στα πρώτα χρόνια αλλά κι αργότερα στην «κρίση της εφηβείας» είναι καθοριστικής σημασίας. Μέσα από την εκπαίδευση στις Σχολές Γονέων βοηθούνται οι γονείς να εξελιχθούν οι ίδιοι ικανοποιητικά, να σχετίζονται με τα παιδιά τους και να ανταποκρίνονται πιο λειτουργικά στον πολυδιάστατο ρόλο τους.
- οικογενειακή συμβουλευτική και συβουλευτική γονέων μέσα από παρεμβάσεις ψυχοκοινωνικής στήριξης
- ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των γονέων μέσα από τη διοργάνωση εκδηλώσεων, ημερίδων και σεμιναρίων για θέματα παιδαγωγικά και ψυχικής υγείας
- πραγματοποίηση διαλέξεων για ψυχοκοινωνικά και ψυχοπαιδαγωγικά θέματα
Κ ο ι ν ω ν ί α
Στις δύσκολες εποχές που ζούμε οι κοινωνικές ανισότητες, η φτώχια, η ανεργία, ο κοινωνικός αποκλεισμός και η περιθωριοποίηση όλο και μεγαλύτερων κοινωνικών ομάδων συνεχώς αυξάνονται και διευρύνονται, η απογοήτευση και τα αδιέξοδα των νέων ανθρώπων γίνονται καθημερινά πιο ορατά, επιδρώντας και έχοντας άμεσες επιπτώσεις στη σχολική πραγματικότητα. Σήμερα η αναγκαιότητα της πρόληψης, της ψυχολογικής στήριξης, της ενδυνάμωσης των μαθητών/μαθητριών και της επιστημονικής στήριξης των εκπαιδευτικών μέσα από οργανωμένες δομές στο χώρο του σχολείου προβάλλει περισσότερο επίκαιρη από ποτέ.
